Spotkanie z dr Marią Wrońską-Friend pt.: „Przystanek Indonezja – batik” nowy cykl WBP „Orient Express”

W programie: – wykład nt. Sztuki Indonezji i jej wpływu na sztukę europejską – pokaz wykonania batiku – Iwona Bolińska-Walendzik – promocja książki “SZTUKA WOSKIEM PISANA. Batik w Indonezji i w Polsce.” – Marii Wrońskiej-Friend /Wyd. Gondwana/

Maria Wrońska-Friend, etnolog, kustosz muzealny i pracownik naukowy Uniwersytetu im. Jamesa Cooka w Australii. Interesuje się sztuką i kulturą materialną Azji Południowo-Wschodniej i Nowej Gwinei. Jej zainteresowanie tkaniną Indonezji doprowadziło do napisania w 1987 r. w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie pracy doktorskiej na temat wpływu batiku jawajskiego na sztukę Europy na przełomie XIX i XX w. jako zjawiska międzykulturowej inspiracji artystycznej.
W 1981 r. opuściła Warszawę dla małej wioski w górach Nowej Gwinei, która była jej domem przez ponad dziesięć lat. Od 1992 r. mieszka w Australii, dzieląc czas między badania w Azji Południowej, pracę dydaktyczną oraz organizację wystaw. Poza Indonezją i Nową Gwineą prowadziła badania w Chinach, Tajlandii i Indiach oraz wśród emigrantów polskich i laotańskich w Australii.

Większość czytelników polskich dobrze orientuje się w roli, jaką sztuka Bliskiego Wschodu – zwłaszcza Persji i Turcji, odegrała w kształtowaniu smaku i estetyki sarmackiej, szczególnie w zakresie dekoracji wnętrza i stroju. Znacznie mniej znany jest wpływ sztuki Jawy – dalekiej wyspy indonezyjskiej, na polską tkaninę i sztukę stosowaną w początkach XX w. Batik – jawajska technika barwienia tkanin z zastosowaniem osłony z płynnego wosku, około 1920 r. zdobyła w Polsce ogromną popularność. Batiki wykonywali zarówno zawodowi artyści, wśród nich członkowie stowarzyszenia Warsztaty Krakowskie, jak i rzesze amatorów. Dogłębne studia batikowanych tkanin przywiezionych z Indonezji przez polskich przyrodników (Marian Raciborski, Michał Siedlecki) jak i podobna kolekcja w zbiorach Feliksa “Mangghi” Jasieńskiego, przyczyniły się do przeniesienia elementów jawajskiej estetyki, techniki i technologii barwienia do sztuki polskiej. W ostatnich latach technika batiku przeżywa w naszym kraju wielki renesans. Współczesny batik polski to dynamicznie rozwijająca się dziedzina malarstwa na tkaninie uprawiana przez kilkudziesięciu artystów, nauczana w wielu ośrodkach szkolenia plastycznego i coraz częściej wprowadzana do programów wyższych uczelni.

Książka “SZTUKA WOSKIEM PISANA. Batik w Indonezji i w Polsce.” jest wynikiem wieloletnich badań autorki prowadzonych na wyspach Indonezji, jak również analizy kolekcji znajdujących się w zbiorach muzeów polskich. Batik jawajski, uznawany za główną dziedzinę sztuki Azji Południowo-Wschodniej, przedstawiony został w szerokim kontekście historii i kultury Indonezji.