Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie

  • Moje konto
  • Kontakt
  • Godziny otwarcia
  • Dostępność
  • FAQ
logologo
  • START
  • KATALOG I BAZY
    • Katalog online
    • Bibliografia Warmii i Mazur
    • Wszystkie katalogi i bazy
    • Biblioteka Cyfrowa
    • Academica
    • Dokumenty życia społecznego
    • Leksykon Kultury Warmii i Mazur
    • Wykazy czasopism
      • Wykaz czasopism dostępnych w Czytelni
      • Wykaz czasopism dostępnych w Muzotece
      • Wykaz czasopism ze zbiorów Dokumentów Życia Społecznego
    • e-zasoby
      • Empik Go
      • Biblioteka Cyfrowa
      • Academica
      • Libra Light
      • Ameryka w Twojej Bibliotece
      • Biblioteka niemiecka
    • Bazy tematyczne
      • Bibliografia Warmii i Mazur
      • Leksykon Kultury Warmii i Mazur
      • Bibliografia Opracowań Literackich
      • Recenzje filmów
      • Artykuły nieregionalne
      • Elektroniczna Baza Proweniencji
    • Książki o Warmii i Mazurach
  • O BIBLIOTECE
    • Godziny otwarcia
    • Działy
      • Kontakt
      • Wypożyczalnia Główna i Międzybiblioteczna
      • Pracownia Regionalna i Informatorium
      • Piątka – Biblioteka Dzieci i Młodzieży
      • Muzoteka
      • Dział Promocji
      • Dział Analiz i Współpracy z Regionem
      • Dział Automatyzacji Procesów Bibliotecznych
      • Dział Gromadzenia i Opracowania Zasobów
      • Dział Organizacyjno–Administracyjny
      • Pracownia Konserwacji Zbiorów Zabytkowych
      • Pracownia Starych Technik Drukarskich
    • Informacje ogólne
    • Historia, patronka
    • Galeria Stary Ratusz
    • Publikacje
      • Bibliografia Warmii i Mazur
      • Bibliotekarz Warmińsko-Mazurski
      • VariArt
      • Wydawnictwa WBP
    • Statut
    • Regulaminy
    • Nagrody
    • Wawrzyn
    • Projekty
      • Projekty realizowane
      • Projekty zakończone
    • Polityka Ochrony Dzieci
  • OFERTA
    • Oferta edukacyjna
    • Oferta kulturalna
      • Wystawy
      • Spotkania autorskie
      • Dyskusyjny Klub Książki
      • Galeria Jednej Sylwetki
      • Podróżniczy Klub „Południk”
      • Zagraj z nami w gry bez prądu
    • Wypożyczalnia Międzybiblioteczna
    • Digitalizacja
      • Skaner mobilny
      • Klaster WMBC
    • Oferta dla osób z niepełnosprawnością wzroku
      • Informacje
      • Audiobooki
      • Dokumenty dźwiękowe
      • Czasopisma dźwiękowe
      • Lista książek w plikach tekstowych
      • Wielka Litera
      • Filmy z audiodeskrypcją
    • Usługi
      • Wydruki, ksero
      • Usługi introligatorskie
      • Wynajem sal
    • Kawa w Bibliotece
  • WYDARZENIA
    • Kalendarium WBP
    • Wydarzenia bibliotek publicznych woj. warmińsko-mazurskiego
  • DLA CZYTELNIKÓW
    • Jak zostać użytkownikiem?
    • Zasady korzystania ze zbiorów
    • Dostępność Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie
    • Moje konto
    • Regulaminy
    • Blogosfera
    • Lokalizacje
    • Konkursy
    • Wydarzenia bibliotek publicznych woj. warmińsko-mazurskiego
  • DLA BIBLIOTEKARZY
    • Aktualności
    • Szkolenia i konferencje dla bibliotekarzy
    • Do wypożyczenia
    • Statystyka i badania
    • Materiały metodyczne
    • Sieć biblioteczna
    • Forum Bibliotek Powiatowych
  • START
  • KATALOG I BAZY
    • Katalog online
    • Bibliografia Warmii i Mazur
    • Wszystkie katalogi i bazy
    • Biblioteka Cyfrowa
    • Academica
    • Dokumenty życia społecznego
    • Leksykon Kultury Warmii i Mazur
    • Wykazy czasopism
      • Wykaz czasopism dostępnych w Czytelni
      • Wykaz czasopism dostępnych w Muzotece
      • Wykaz czasopism ze zbiorów Dokumentów Życia Społecznego
    • e-zasoby
      • Empik Go
      • Biblioteka Cyfrowa
      • Academica
      • Libra Light
      • Ameryka w Twojej Bibliotece
      • Biblioteka niemiecka
    • Bazy tematyczne
      • Bibliografia Warmii i Mazur
      • Leksykon Kultury Warmii i Mazur
      • Bibliografia Opracowań Literackich
      • Recenzje filmów
      • Artykuły nieregionalne
      • Elektroniczna Baza Proweniencji
    • Książki o Warmii i Mazurach
  • O BIBLIOTECE
    • Godziny otwarcia
    • Działy
      • Kontakt
      • Wypożyczalnia Główna i Międzybiblioteczna
      • Pracownia Regionalna i Informatorium
      • Piątka – Biblioteka Dzieci i Młodzieży
      • Muzoteka
      • Dział Promocji
      • Dział Analiz i Współpracy z Regionem
      • Dział Automatyzacji Procesów Bibliotecznych
      • Dział Gromadzenia i Opracowania Zasobów
      • Dział Organizacyjno–Administracyjny
      • Pracownia Konserwacji Zbiorów Zabytkowych
      • Pracownia Starych Technik Drukarskich
    • Informacje ogólne
    • Historia, patronka
    • Galeria Stary Ratusz
    • Publikacje
      • Bibliografia Warmii i Mazur
      • Bibliotekarz Warmińsko-Mazurski
      • VariArt
      • Wydawnictwa WBP
    • Statut
    • Regulaminy
    • Nagrody
    • Wawrzyn
    • Projekty
      • Projekty realizowane
      • Projekty zakończone
    • Polityka Ochrony Dzieci
  • OFERTA
    • Oferta edukacyjna
    • Oferta kulturalna
      • Wystawy
      • Spotkania autorskie
      • Dyskusyjny Klub Książki
      • Galeria Jednej Sylwetki
      • Podróżniczy Klub „Południk”
      • Zagraj z nami w gry bez prądu
    • Wypożyczalnia Międzybiblioteczna
    • Digitalizacja
      • Skaner mobilny
      • Klaster WMBC
    • Oferta dla osób z niepełnosprawnością wzroku
      • Informacje
      • Audiobooki
      • Dokumenty dźwiękowe
      • Czasopisma dźwiękowe
      • Lista książek w plikach tekstowych
      • Wielka Litera
      • Filmy z audiodeskrypcją
    • Usługi
      • Wydruki, ksero
      • Usługi introligatorskie
      • Wynajem sal
    • Kawa w Bibliotece
  • WYDARZENIA
    • Kalendarium WBP
    • Wydarzenia bibliotek publicznych woj. warmińsko-mazurskiego
  • DLA CZYTELNIKÓW
    • Jak zostać użytkownikiem?
    • Zasady korzystania ze zbiorów
    • Dostępność Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie
    • Moje konto
    • Regulaminy
    • Blogosfera
    • Lokalizacje
    • Konkursy
    • Wydarzenia bibliotek publicznych woj. warmińsko-mazurskiego
  • DLA BIBLIOTEKARZY
    • Aktualności
    • Szkolenia i konferencje dla bibliotekarzy
    • Do wypożyczenia
    • Statystyka i badania
    • Materiały metodyczne
    • Sieć biblioteczna
    • Forum Bibliotek Powiatowych

WAWRZYN – Literacka Nagroda Warmii i Mazur za rok 2024

Eliza KĄCKA

Wczoraj byłaś zła na zielono

Kraków: Wydawnictwo Karakter, 2024

Laudatio

„Non scholae, sed vitae discimus” – „Uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia”. Ta łacińska sentencja, przypisywana Senece, może stanowić jeden z kluczy do lektury książki Elizy Kąckiej „Wczoraj byłaś zła na zielono”. Ta autobiograficzna powieść jest bowiem nie tylko literackim zapisem relacji matki i córki, lecz także głęboką refleksją nad tym, czego uczymy się od siebie nawzajem w życiu, w jego nieoczywistości i różnorodności.

Książka Elizy Kąckiej to próba uchwycenia codzienności, która wymyka się definicjom. Nie jest ani klasyczną opowieścią o macierzyństwie, ani medytacją nad odmiennością. To raczej intymny zapis współistnienia dwóch osób wychodzący poza prosty rodzicielski schemat – opieka, zależność, wychowanie – lecz formujący się w nieustającą wymianę i naukę koegzystencji na poziomie języka, widzenia świata, a przede wszystkim – obecności.

Kącka pisze z niezwykłą uważnością. Ubiera opisywaną przez siebie rzeczywistość w słownictwo czułe, metaforyczne, otwarte. W tej rzeczywistości kolory są stanami ducha, cisza mówi równie wiele co słowa, a sens nie tyle się znajduje, co konstruuje w napięciach, spojrzeniach, niedopowiedzeniach. Komunikacja między córką  a matką rozgrywa się głównie w sferach niewerbalnych: w geście, spojrzeniu czy precyzyjnie odtwarzanych rytuałach dnia. To właśnie ten obszar – subtelny i nieoczywisty – staje się przestrzenią najgłębszego porozumienia.

Struktura narracyjna książki podporządkowana jest emocjonalnemu rytmowi, który, w miarę przeczytanych stron, pochłania i hipnotyzuje. Tekst nie prowadzi nas linearnie, lecz podąża za asocjacjami, wewnętrznym pulsem przeżyć. Wymaga to od odbiorcy aktywnego uczestnictwa – nie tyle śledzenia fabuły, co wsłuchiwania się w melodię języka, rejestrowania drobnych drgań znaczeń. Lektura przypomina tu bardziej wspólne milczenie niż wykład – trzeba zwolnić, przestroić się, porzucić przyzwyczajenia.

Bohaterem książki uczyniła Kącka także przestrzeń – Lidzbark Warmiński, opisywany z topograficzną dokładnością i emocjonalną głębią. Staje się on nie tylko miejscem akcji, lecz scenerią psychiczną: realną i symboliczną zarazem. Miastem, w którym każde drzewo, sklep czy zakręt ulicy mogą stać się istotnym punktem na mapie kolejnego doświadczenia. Miasto symbolizujące przestrzeń, w której inność może zaistnieć bez potrzeby jej tłumaczenia: swoisty emblemat świata, który – choć lokalny i pozornie zwyczajny – nosi w sobie uniwersalne napięcia i piękno życia przeżywanego inaczej.

„Wczoraj byłaś zła na zielono” nie serwuje łatwych wzruszeń ani gotowych tez. Nie próbuje edukować ani moralizować. Raczej – zaprasza do obecności przy kimś, kto doświadcza świata inaczej. Autorka unika diagnoz, podkreślając, że nie każda odmienność potrzebuje etykiety. Zamiast tego proponuje alternatywny język – delikatny, poetycki, przełamujący bariery konwencji.

Książka Kąckiej to nie tylko opowieść o byciu rodzicem, ale i ćwiczenie z człowieczeństwa. Uczy skupienia, pokory wobec odmienności. Nie po to, by w szkole życia dostać świadectwo z paskiem ale po to, by mieć w sobie empatię, gotowość do prawdziwego współuczestniczenia w życiu innych, spojrzenia ich oczami, usłyszenia ich ciszy. Tylko wtedy możliwa jest bliskość, oparta nie na podobieństwie, lecz na uważności. Powieść Kąckiej przypomina, że aby naprawdę zobaczyć drugiego człowieka, trzeba najpierw przestać mówić i oczekiwać, a zacząć słuchać i akceptować.

Adrianna Walendziak

WAWRZYN – Literacka Nagroda Warmii i Mazur za rok 2024
nominacje

Kapituła Literackiej Nagrody Warmii i Mazur ogłosiła piątkę finalistów. To publikacje autorów z naszego regionu, które ukazały się na rynku wydawniczym w 2024 roku.

Eliza KĄCKA
Wczoraj byłaś zła na zielono

Bezkompromisowa i brawurowa – taka jest autobiograficzna proza Elizy Kąckiej. To opowieść o podwójnym doświadczeniu pewnej odmienności i nieprzystawalności do narzuconych społecznie ram. O mozolnym, ale pięknym budowaniu trudnej, nieoczywistej relacji. O byciu matką i córką. O życiowym dryfie, performowaniu świata i wydreptywaniu wiedzy. O dzielności. O miłości. O życiu w kokonie i wychodzeniu z niego motylem. O tym, ile mogą znaczyć słowa i jak to jest widzieć je w kolorach.

Głosuj

Bartosz PANEK
Zboże rosło jak las. Pamięć o pegeerach

Nie ma jednej prawdy o PGR-ach – każde funkcjonowało inaczej. Bartosz Panek analizuje codzienność ich mieszkańców, rozmawia z byłymi pracownikami i dyrektorami, wspominającymi czasy zorganizowanego życia i ciężkiej pracy. Pyta o skutki prywatyzacji, społeczne piętno, dziedzictwo materialne i niematerialne oraz to, co zostało z kombinatów trzy dekady po ich likwidacji. Szuka śladów w relacjach, badaniach i mediach.

Głosuj

Katarzyna ROMAN-RAWSKA
Zaśnięcie Anisy. Opowieść o polskich starowierach

Historia starowierów zaczyna się w XVII wieku, gdy opuścili Rosję, buntując się przeciw reformom religijnym. Część z nich osiadła w okolicach Suwałk. Katarzyna Roman-Rawska, potomkini starowierów, opowiada o kobiecej linii swojej rodziny, dumie i wstydzie z pochodzenia, duchowości, codzienności i życiu na marginesie historii.

Głosuj

Erdmute SOBASZEK
Tak

”Świat powstaje poprzez opowieści. Sensualne, oddające szorstkość i chropowatość materii żywego życia słowa Mute budują świat rozpoznający połączenia ludzkiego z pozaludzkim – świat empatii, zaangażowania i odpowiedzialności. Świat, do jakiego trzeba nam powracać.”

Głosuj

Sławomir SOCHAJ
Niedopolska. Nowe spojrzenie na Ziemie Odzyskane

„Niedopolska” to nie tylko klasyczny esej, ale także reportaż, który przenosi czytelnika w różne zakątki Polski, w miejsca, gdzie historia spotyka się z codziennością. Autor z pasją bada losy dzieł sztuki, które po wojnie opuściły „odzyskane” kościoły, przybliżając w ten sposób czytelnikom nie tylko ich artystyczną wartość, ale także emocjonalny ładunek, jaki niosą. Rozmowy z osobistościami kultury, takimi jak Joanna Kuciel-Frydryszak czy Piotr Siemion, dodają książce głębi i osobistego wymiaru, pozwalając na lepsze zrozumienie kontekstu kulturowego tego regionu.

Głosuj

Wawrzyn przyznaje kapituła w składzie: dr hab. Joanna Chłosta-Zielonka, prof UWM, Krzysztof Dąbkowski, Paweł Dobrowolski, Kornelia Kurowska, Robert Lesiński, dr hab. Joanna Szydłowska, prof. UWM, Adrianna Walendziak, Joanna Wilengowska.

KATALOG I BAZY

  • Katalog online
  • Wykaz czasopism
  • e-zasoby

Dane adresowe:

Wojewódzka Biblioteka Publiczna, biuro: 10-117 Olsztyn, ul. 1 Maja 5
wbp@wbp.olsztyn.pl

Adres skrzynki podawczej (ePuAP2):
/WBPOlsztyn/SkrytkaESP

O BIBLIOTECE

  • Informacje ogólne
  • Działy
  • Godziny otwarcia
  • Regulaminy

Twoje Miejsce? Biblioteka!

Zakup nowości

Instytucje kultury

Deklaracja dostępności

Polityka prywatności

RODO

Monitoring

OFERTA

  • Oferta edukacyjna
  • Oferta kulturalna
  • Digitalizacja
  • Usługi
Herb województwa warmińsko-mazurskiegoInstytucja Kultury
Samorządu Województwa
Warmińsko-Mazurskiego

DLA CZYTELNIKÓW

  • Jak zostać użytkownikiem?
  • Zasady korzystania ze zbiorów
  • Moje konto
  • Blogosfera

Poznaj lepiej nasz region:

DLA BIBLIOTEKARZY

  • Aktualności
  • Szkolenia i konferencje
  • Do wypożyczenia
  • Sieć biblioteczna

Biuletyn Informacji Publicznej WBP Olsztyn

Wojewódzka Biblioteka Publiczna, biuro: 10-117 Olsztyn, ul. 1 Maja 5

  • Facebook Główny
  • Facebook Piątka
  • Facebook WMBC
  • YouTube
  • Instagram
  • Blogosfera
Skip to content
Open toolbar Dostępność

Dostępność

  • Powiększ tekstPowiększ tekst
  • Pomniej tekstPomniej tekst
  • Odcienie szarościOdcienie szarości
  • Wysoki kontrastWysoki kontrast
  • NegatywNegatyw
  • Podkreśl linkiPodkreśl linki
  • Reset Reset